ภาพสวนผักแนวตั้งบนต้นกล้วย จาก Verticle Viggie
หลายวันก่อนได้ดูทีวี เกี่ยวกับการปลูกผักบนต้นกล้วย มันเป็นไอเดียที่ดีมากๆ ได้ใช้ทรัพยากรอย่างคุ้มค่า เลยอยากจะขอนำมาเผยแพร่ที่นี่ต่อมาดูที่มากันก่อนครับ ไอเดียปลูกผักสลัดแหวกแนวนี้ มีที่มาจากเมืองดาลัท ที่ออร์แกนิกฟาร์ม ของ ดร.เหวียน บา ฮุง นักวิจัยและเกษตรกรชาวเวียตนาม เขาเห็นต้นกล้วยแก่ ตัดเครือแล้วจะล้มทิ้งเฉยๆ ก็เสียดาย เลยทดลองเอาต้นกล้าผักสลัดมาปลูกไว้บนลำต้นฉ่ำน้ำของต้นกล้วยเสียเลย ก็เหมือนกับการปลูกพืชด้วยระบบไฮโดรโพนิก แต่เราได้ใช้ประโยชน์จากต้นกล้วยที่กำลังจะตาย และกำลังจะถูกตัดทิ้งเป็นขยะไปเปล่าๆ โดยเจาะรูที่ต้นกล้วยเป็นแนวเฉียงลง ตลอดลำต้น เหมือนกับปลูกผักแนวตั้ง อย่าให้แน่นเกิน เว้้นระยะให้เหมาะ เสร็จแล้วก็รอวันโต ไม่ต้องรดน้ำแต่อย่างใด เพียงแต่มีค้ำยันต้นกล้วยไม่ให้ล้ม และเลือกผักที่เติบโตภายใน 40 วัน ไม่งั้นต้นกล้วยจะแห้งตายเสียก่อนผักจะโต
ผักสลัดที่ได้อร่อยและใบเงาสวย เพราะต้นกล้วยมีโปรแทสเซียมเยอะ เป็นการใช้ทรัพยากรอย่างคุ้มค่า ทั้งต้นกล้วย น้ำ และปุ๋ย ได้ประหยัดทั้งน้ำและปุ๋ยไปด้วย บ้านไหนมีต้นกล้วยตัดเครือแล้วก็ลองดูเลยครับ
สำหรับอีกวิธี ก็เป็นการใช้ต้นกล้วยเป็นเหมือนกัน เมื่อตัดเครือแล้ว ก็เอามาปลูกผักกันซะเลย
วัสดุ – อุปกรณ์
เมล็ดพันธุ์ผัก ประเภท กินใบ อายุการเก็บเกี่ยวสั้น เช่น ผักกาดหอม(ไม่ห่อหัว) จำพวกผักสลัด
กระบะเพาะกล้า หรือ ตะกร้าสี่เหลี่ยมผืนผ้า
ถาดหลุมพลาสติก
กระดาษหนังสือพิมพ์
ขี้เถ้าแกลบ,ทราย
ปุ๋ยคอก/ปุ๋ยหมัก
วิธีการปลูกผักบนต้นกล้วย
1. การเพาะกล้า ในตะกร้าพลาสติก/กระบะเพาะ
ปูประดาษหนังสือพิมพ์(แผ่นเดี่ยว)บนตะกร้าพลาสติก แล้วจัดกระดาษให้เข้ารูปกับตะกร้า ใส่ทรายลงไปในตะกร้าที่เตรียมไว้ให้ได้ความสูงประมาณ 2 ใน 3 ของความสูง ขีดทรายตามแนวยาวของตะกร้าให้เป็นร่องลึกประมาณ 1 ซม. 2-3 แถว โรยเมล็ดพันธุ์ผักลงไปบางๆ แล้วกลบเบาๆ ด้วยทราย จากนั้นนำกระดาษหนังสือพิมพ์(แผ่นเดี่ยว)วางปิดทับด้านบน พร้อมจัดกระดาษให้เข้ารูปกับตะกร้า ใช้บัวรดน้ำ ลงบนกระดาษหนังสือพิมพ์ (พอให้มีน้ำขังบนผิวหน้าเล็กน้อย) จัดวางตะกร้าไว้ในที่ร่ม หมั่นรดน้ำเช้า-เย็น เมื่อกล้าผักเริ่มงอก ให้เอากระดาษหนังสือพิมพ์ที่ปิดทับด้านหน้าออก แล้วรดน้ำเช้า – เย็น เมื่อต้นกล้าเริ่มมีใบจริงใบแรก หรือ เมื่อมีอายุประมาณ 10-14 วัน ให้ย้ายกล้าในกระบะเพาะลงปลูกในถาดหลุมพลาสติก
2. การย้ายกล้าผักลงปลูกในถาดหลุม
นำขี้เถ้าแกลบผสมเข้ากับปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมักพอใส่ลงถาดหลุมให้เต็มทุกหลุม จากนั้นรดน้ำให้ชุ่ม ใช้ไม้แทงนำในขี้เถ้าแกลบให้เป็นรู เพื่อนำต้นกล้าลงปลูก ใช้มือจับยอดต้นกล้าผักเบาๆ แล้วนำไม้ขุดแซะรากกล้าผักขึ้นมาจากกระบะเพาะ จากนั้นแยกกล้าลงปลูกในหลุมถาดที่เตรียมไว้ กดปิดบริเวณรูเบา ๆ ทำจนครบทุกหลุมแล้วจัดเรียงถาดหลุมที่ย้ายกล้าเสร็จแล้วไว้ในที่ร่มรำไร พอมีแสงส่องถึง จัดวางไว้บนชั้นให้น้ำไหลผ่านได้โดยสะดวก เมื่อต้นกล้ามีใบจริง 2-3 ใบหรือประมาณ 2-3 สัปดาห์หลังปลูก ก็สามารถย้ายกล้าผักไปปลูกบนต้นกล้วยได้แล้ว
3. การปลูกผักลงบนต้นกล้วย
เจาะรูบนต้นกล้วยที่ตัดเครือแล้ว โดยกะจำนวนรูที่จะปลูกผักให้เหมาะสมกับขนาดของต้นกล้วย ให้รูมีขนาดเท่ากับหลุมในถาดหลุมเพื่อ่ยึดรากต้นกล้าผัก จากนั้นจึงเอาต้นกล้าผักยัดใส่ลงไปในรูของต้นกล้วยที่เจาะไว้ ประมาณ 30 วันก็สามารถเก็บผักที่ปลูกบนต้นกล้วยมารับประทานได้ (ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับอายุของผักที่ปลูก)
ทั้งนี้ ผักที่ปลูกไม่ควรมีอายุเกิน 40 วัน และควรปลูกผักกินใน ที่ไม่ต้องการแสงแดดจัด
